Odpowiedź na to pytanie zależy od wielu czynników – przede wszystkim od wieku pacjenta oraz zauważalnych objawów. W przypadku dzieci szczególną uwagę warto zwrócić na: niewyraźną mowę lub opóźniony rozwój mowy, brak reakcji na dźwięki. U osób dorosłych i starszych typowymi objawami mogą być: częste proszenie o powtórzenie wypowiedzi, trudności w rozumieniu mowy w hałaśliwym otoczeniu, wrażenie, że inni mówią niewyraźnie, zwiększona głośność telewizora czy radia.
W każdym z tych przypadków warto skonsultować się z protetykiem słuchu, który przeprowadzi odpowiednie badania diagnostyczne i w zależności od ich wyników może zalecić dalsze kroki, takie jak wizyta u lekarza specjalisty lub dobór aparatu słuchowego. Należy pamiętać, że procedura testowania słuchu różni się w zależności od wieku pacjenta. U niemowląt i małych dzieci stosuje się obiektywne metody, które nie wymagają aktywnego udziału dziecka ( otoemisja akustyczne, ABR, tympanometria).
U osób dorosłych wykonuje się głównie testy audiometryczne, w których pacjent sam zgłasza słyszane dźwięki – co pozwala precyzyjnie określić próg słyszenia i rodzaj niedosłuchu
Polska należy do nielicznych krajów, w których każde nowo narodzone dziecko ma wykonywane przesiewowe badanie słuchu już w 2.–3. dobie życia. Badanie to przeprowadza się przy użyciu otoemisji akustycznej (OAE) – bezpiecznej, bezbolesnej i szybkiej metody, która pozwala ocenić funkcjonowanie ucha wewnętrznego.Wynik badania przesiewowego: niebieski certyfikat – oznacza prawidłowy wynik i brak konieczności dalszej diagnostyki, żółty certyfikat – wydawany w przypadku nieprawidłowego wyniku badania lub obecności czynników ryzyka uszkodzenia słuchu. Wymaga skierowania dziecka na dalsze badania.
Dziecko kierowane jest do ośrodka II stopnia referencyjności – najczęściej są to pracownie badań słuchu działające przy gabinetach protetyki słuchu.
Podczas wizyty: Zbierany jest dokładny wywiad rodzinny – m.in. informacje o ewentualnych przypadkach niedosłuchu w rodzinie oraz ekspozycji na czynniki ryzyka. Wykonywane są badania specjalistyczne takie jak: otoskopia (ocena stanu przewodu słuchowego i błony bębenkowej),
audiometria impedancyjna (badanie ruchomości błony bębenkowej),otoemisja akustyczna DP-OAE. Jeśli wszystkie wyniki mieszczą się w normie, słuch dziecka uznaje się za prawidłowy.
W przypadku nieprawidłowości w którymkolwiek z testów, diagnostyka jest kontynuowana i rozszerzana o:
Wczesne wykrycie niedosłuchu u niemowląt i małych dzieci ma kluczowe znaczenie dla ich prawidłowego rozwoju mowy, komunikacji i funkcjonowania społecznego. Dlatego tak ważna jest regularna kontrola słuchu i reagowanie na każde niepokojące objawy.
Najprostszym sposobem na sprawdzenie swojego słuchu jest wykonanie audiomerii tonalnej. Wykonać ją można u osoby dorosłej i u dzieci powyżej 6 roku życia, ponieważ potrzebna jest współpraca lekarza/protetyka z pacjentem. Test przeprowadzany jest w izolowanym dźwiękowo pomieszczeniu przy pomocy audiometru. Aparat emituje dźwięki o różnym natężeniu i częstotliwościach. Osoba badania musi sygnalizować które dźwięki słyszy. Wynikiem badania jest audiogram z wykresem przedstawiającym zakres słyszenia na różnych częstotliwościach.
Aby sprawdzić zrozumiałość mowy, wykonuje się audiometrię słowną. W tym teście osoba badana słucha listy słów lub zdań prezentowanych w różnych poziomach głośności i musi je powtórzyć. To pozwala na ocenę, jak dobrze pacjent rozumie mowę w warunkach zbliżonych do codziennego życia.
U dorosłych także wykonuje się badania, wymienione w części dotyczącej małych dzieci, czyli tympanometrię, otoemisję akustyczną czy ABR. Najczęściej przydatna jest tympanometria, znajdująca zastosowania w diagnozowaniu wielu schorzeń lub monitorowania procesu leczenia. Wskazania i kolejność wykonywania badań może się jednak różnić w zależności od wieku i rodzaju dolegliwości pacjenta.
Regularne badania słuchu są kluczowe dla zachowania dobrej kondycji narządu słuchu oraz ogólnego dobrostanu – zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Świadomość, kiedy warto wykonać badanie, jak ono wygląda oraz jakie symptomy mogą świadczyć o problemach ze słuchem, pozwala każdemu z nas lepiej zarządzać swoim zdrowiem słuchowym i reagować w odpowiednim czasie.